Οι μηχανισμοί χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης που ανακοινώθηκαν σε επίπεδο ΕΕ για τη στήριξη των ΜΜΕ είναι αναμφίβολα ευπρόσδεκτοι. Σε δήλωσή της σχετικά με προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων με στόχο τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο της επιδημίας COVID-19, η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Επιτροπής κ. Margrethe Vestager επεσήμανε τρεις πρωτοβουλίες:

τη θέσπιση καθεστώτων άμεσων επιχορηγήσεων ύψους έως και 500 000 EUR ανά εταιρεία,

την παροχή επιδοτούμενων κρατικών εγγυήσεων για τραπεζικά δάνεια,

τη δυνατότητα χορήγησης δημόσιων και ιδιωτικών δανείων με επιδοτούμενα επιτόκια. Έμφαση δίνεται στον ρόλο των τραπεζών ως μέσου διοχέτευσης ενισχύσεων στους πελάτες τους. Επιπλέον, μηχανισμοί που αφορούν την αναστολή είσπραξης φόρων και την παροχή στήριξης για την καταβολή μισθών στους εργαζομένους είναι αξιέπαινοι.

Οι εν λόγω μηχανισμοί, ιδίως οι εγγυήσεις δανείων, είναι χρήσιμοι για τις ΜΜΕ αλλά όχι εξίσου αποτελεσματικοί για καινοτόμες και νέες νεοφυείς επιχειρήσεις με διαφορετικές ανάγκες ρευστότητας. Όσον αφορά τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τα δάνεια δεν είναι το ιδανικό μέσο για την αντιμετώπιση προβλημάτων ταμειακής ροής. Αντιθέτως, επιδεινώνουν το πρόβλημα, γεγονός που καθιστά αναγκαία την υιοθέτηση μιας διαφορετικής προσέγγισης.

Συνεπώς:

Συμφωνεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι τα δάνεια δεν είναι τα κατάλληλα μέσα για να στηριχθούν οι νεοφυείς επιχειρήσεις εν μέσω του μακροοικονομικού κλυδωνισμού που έχει προκαλέσει η νόσος COVID-19;

Ποια προσαρμοσμένη στήριξη σχεδιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχει στις νέες νεοφυείς επιχειρήσεις;

Σκοπεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεσπίσει, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ειδικό μηχανισμό για την έκδοση μετατρέψιμων ομολογιών ή παρομοίως προσαρμοσμένων μέσων, ώστε να παρασχεθεί ενίσχυση έκτακτης ανάγκης σε νέες νεοφυείς επιχειρήσεις;


Κοινή απάντηση του κ. Breton
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμοί αναφοράς των ερωτήσεων: E-001714/2020, E-002069/2020

Στις παρούσες συνθήκες, η Επιτροπή έχει πλήρη επίγνωση των ζητημάτων που απασχολούν τις νεοφυείς επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν τα δομικά στοιχεία της ευρωπαϊκής ανάπτυξης και απασχόλησης, καθώς πλήττονται σοβαρά από την τρέχουσα κρίση.

Οι ζημίες που προκύπτουν από την κρίση της νόσου COVID-19 μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση των ιδίων κεφαλαίων των νεοφυών επιχειρήσεων και να επηρεάσουν αρνητικά την ικανότητά τους να δανείζονται στις αγορές. Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή ενέκρινε ένα προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης, το οποίο, μεταξύ άλλων, παρέχει στήριξη (συμπεριλαμβανομένων των επιχορηγήσεων και της στήριξης του μετοχικού κεφαλαίου) έως και 800 000 ευρώ. Αυτό μπορεί να συνδυαστεί με τις λεγόμενες ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (200 000 ευρώ σε διάστημα τριών ετών). Η Επιτροπή έχει επίσης επεκτείνει περαιτέρω το προσωρινό πλαίσιό της, ώστε να καταστήσει δυνατά τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης με πόρους του δημοσίου.

Επιπλέον, για να στηρίξει τις έκτακτες ανάγκες ρευστότητας των νεοφυών και των επεκτεινόμενων επιχειρήσεων, η Επιτροπή δημοσίευσε πρόσκληση για την επιλογή χρηματοοικονομικών διαμεσολαβητών στο πλαίσιο του προγράμματος ESCALAR(1), ενός πρωτοποριακού μηχανισμού κινδύνου/ανταμοιβής για την ενίσχυση των εταιρειών επιχειρηματικού κεφαλαίου με σκοπό την επέκτασή τους. Η πρωτοβουλία αποτελεί μέρος της πρόσφατα εγκριθείσας στρατηγικής για τις ΜΜΕ(2), η οποία πρότεινε, μεταξύ άλλων, την επέκταση των κόμβων ψηφιακής καινοτομίας(3), μια πρωτοβουλία για επενδύσεις στον τομέα της πράσινης τεχνολογίας, και δράσεις σχετικές με τη χρηματοπιστωτική τεχνολογία, σύμφωνες με την επικείμενη στρατηγική για τον ψηφιακό χρηματοοικονομικό τομέα. Η Επιτροπή έχει επίσης καταστήσει πιο ευέλικτους τους κανόνες που διέπουν τη χρήση των διαρθρωτικών ταμείων(4). Πρόσφατα, η Επιτροπή πρότεινε αναθεωρημένη πρόταση για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, η οποία περιλαμβάνει επίσης ένα νέο Μέσο Στήριξης της Φερεγγυότητας, για την παροχή επείγουσας στήριξης σε ευρωπαϊκές εταιρείες.

Τέλος, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δρομολόγησε τη δημιουργία ενός Ταμείου Εγγυοδοσίας COVID-19 ύψους 25 δισ. ευρώ. Το ταμείο θα επιτρέψει την ενίσχυση της στήριξης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων με ποσό ύψους έως και 200 δισ. ευρώ — με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των νεοφυών επιχειρήσεων.
(1) https://www.eif.org/what_we_do/equity/escalar/index.htm?lang=-en
(2) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:52020DC0103
(3) Η Επιτροπή ανέπτυξε επίσης, από κοινού με τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU, την πρωτοβουλία για την ψηφιακή καινοτομία και ανάπτυξη, με σκοπό την ενίσχυση των επενδύσεων και των προγραμμάτων τεχνικής βοήθειας με επίκεντρο τις ψηφιακές καινοτομίες και την επέκταση των ψηφιακών νεοφυών επιχειρήσεων στις περιοχές της κεντροανατολικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης, για την αντιμετώπιση του υφιστάμενου επενδυτικού κενού.
(4) https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/qanda_20_458 και https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/qanda_20_574