Είναι ευρέως γνωστό ότι τουρκικά μη επανδρωμένα αεροχήματα (drones) υπερίπτανται συστηματικά του εδάφους της ΕΕ. Είναι επίσης γνωστό ότι η Τουρκία έχει πρόσφατα αναπτύξει μια ακμάζουσα βιομηχανία παραγωγής μη επανδρωμένων αεροχημάτων, τα οποία χρησιμοποιεί εκτενώς για παράνομες παρακολουθήσεις υποδομών, ιδίως στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους.

Οι αναφορές για παραβιάσεις της περιοχής πληροφοριών πτήσης Αθηνών και του ελληνικού εναέριου χώρου από τα τουρκικά μη επανδρωμένα αυτά αεροχήματα είναι πολυάριθμες. Αν και πολλές από αυτές τις υπερπτήσεις -για τις οποίες ουδέποτε υποβάλλεται σχέδιο πτήσης- εντοπίζονται και παρακολουθούνται, η απαράδεκτη αυτή πολιτική συνεχίζεται και εντείνεται.

Την κατάσταση αυτή επιδεινώνουν αναφορές για σχεδιασμένες και συντονισμένες προσπάθειες αποστολής προσφύγων και μεταναστών από τις τουρκικές ακτές του Αιγαίου προς τα ελληνικά νησιά, δίκην υβριδικού πολέμου κατά της ΕΕ.

1.Προτίθεται η Επιτροπή να καταδικάσει αυστηρά τις τουρκικές αυτές πρακτικές κατά κράτους μέλους της ΕΕ;

2.Σχεδιάζει η Επιτροπή ειδικά μέτρα για να απαγορευθεί η είσοδος τουρκικών μη επανδρωμένων αεροχημάτων στον εναέριο χώρο της ΕΕ και να αποτραπούν πολιτικές υβριδικού πολέμου κατά των κρατών μελών;


Απάντηση του ύπατου εκπροσώπου/αντιπροέδρου κ. Borrell i Fontelles εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Όπως επισημαίνεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου και του Ιουνίου 2021 και επαναλαμβάνεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου 2022[1], η Τουρκία αναμένεται να συνεργαστεί εποικοδομητικά με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της και να λάβει μέτρα για αποκλιμάκωση. Ο σεβασμός για τους γείτονες και η προώθηση των σχέσεων καλής γειτονίας διαμορφώνουν τη βάση για εποικοδομητική συνεργασία με την ΕΕ.

Όσον αφορά τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά στρατιωτικά αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων των υπερπτήσεων πάνω από ελληνικές κατοικημένες περιοχές, αυτές συνιστούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Επιτροπής του 2021 για την Τουρκία[2], στη δήλωση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ σχετικά με την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο[3], καθώς και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2021 για την Τουρκία[4], και εξακολουθούν να αποτελούν πηγή ανησυχίας. Όπως έχει τονίσει επανειλημμένα το Συμβούλιο[5], και σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το διαπραγματευτικό πλαίσιο[6], η Τουρκία οφείλει να δεσμευτεί ρητά υπέρ των σχέσεων καλής γειτονίας, των διεθνών συμφωνιών και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, προσφεύγοντας, εάν χρειαστεί, στο Διεθνές Δικαστήριο.

Η ΕΕ έχει εκφράσει[7] την προθυμία της να συνεργαστεί με την Τουρκία με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο, για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα απέχει από νέες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.

Η ΕΕ θα συνεχίσει να καλεί την Τουρκία να παύσει όλες τις απειλές και τις ενέργειες που βλάπτουν τις καλές σχέσεις γειτονίας, καθώς και να σέβεται την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων και του εναέριου χώρου τους.

[1] https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2022/06/24/european-council-conclusions-23-24-june-2022/
[2] https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/turkey-report-2021_el?etrans=el
[3] https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2020/05/15/statement-of-the-eu-foreign-ministers-on-the-situation-in-the-eastern-mediterranean/
[4] https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2022-0222_EL.html
[5] https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-15033-2021-INIT/el/pdf
[6] https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/turkey-negotiating-framework-october-2005_el?etrans=el
[7] https://www.consilium.europa.eu/media/49006/250321-vtc-euco-statement-el.pdf