Σε έναν όλο και πιο παγκοσμιοποιημένο και διασυνδεδεμένο κρυπτο-κόσμο, η θέσπιση νομικών πλαισίων σε ολόκληρη την ΕΕ είναι υψίστης σημασίας. Σε αυτά περιλαμβάνονται η οδηγία (ΕΕ) 2018/843 (γνωστή και ως 5η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 10 Ιανουαρίου 2020) και οι συστάσεις και κατευθυντήριες γραμμές της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF). Αυτές διασφαλίζουν ίσους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών, ασφάλεια δικαίου και ευθυγραμμισμένες διατάξεις για την προστασία των καταναλωτών, επιτρέποντας παράλληλα στον κλάδο να αποκτήσει δυναμική στην Ευρώπη.

Η 5η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες απαιτεί από τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν ότι οι πάροχοι υπηρεσιών ανταλλαγής μεταξύ εικονικών νομισμάτων και παραστατικών νομισμάτων και οι πάροχοι υπηρεσιών θεματοφυλακής ψηφιακών πορτοφολιών (συλλογικά γνωστών ως VASP) είναι καταχωρισμένοι στο κράτος μέλος στο οποίο παρέχουν τις υπηρεσίες. Επιπλέον, σύμφωνα με το σημείο 77 της FATF («Κατευθυντήριες γραμμές για μια προσέγγιση με βάση τους κινδύνους όσον αφορά τα εικονικά περιουσιακά στοιχεία και τους παρόχους υπηρεσιών για εικονικά περιουσιακά στοιχεία»), της 21ης Ιουνίου 2020, «οι χώρες θα πρέπει να ορίσουν μία ή περισσότερες αρχές που είναι αρμόδιες για την αδειοδότηση και/ή την καταχώριση των VASP».

Ερωτάται η Επιτροπή:

Ποια κράτη μέλη δεν έχουν ενσωματώσει μέχρι σήμερα στην εθνική τους νομοθεσία την προαναφερθείσα διάταξη της 5ης οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες;

Γνωρίζει η Επιτροπή ποιοι VASP δραστηριοποιούνται ή παρέχουν υπηρεσίες στα εν λόγω κράτη μέλη;


Απάντηση του εκτελεστικού αντιπροέδρου κ. Dombrovskis
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: E-003311/2020

Η προθεσμία μεταφοράς της 5ης οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (AMLD)(1) έληξε στις 10 Ιανουαρίου 2020. Έως τον Αύγουστο του 2020, ένδεκα κράτη μέλη είχαν κοινοποιήσει την πλήρη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο(2). Το Ηνωμένο Βασίλειο κοινοποίησε επίσης πλήρη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό του δίκαιο. Δεκατρία κράτη μέλη κοινοποίησαν μερική μεταφορά στο εθνικό τους δίκαιο(3). Τρία κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει στην Επιτροπή την έγκριση οποιουδήποτε μέτρου μεταφοράς στο εθνικό τους δίκαιο(4). Επί του παρόντος, εκκρεμούν διαδικασίες επί παραβάσει όσον αφορά τα κράτη μέλη που δεν έχουν κοινοποιήσει μεταφορά ή έχουν κοινοποιήσει μόνο μερική μεταφορά στο εθνικό τους δίκαιο.

Η 5η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (AMLD) πρόσθεσε στον κατάλογο των «υπόχρεων οντοτήτων» της οδηγίας τους παρόχους υπηρεσιών ανταλλαγής μεταξύ εικονικών νομισμάτων και παραστατικών νομισμάτων, καθώς και τους παρόχους υπηρεσιών θεματοφυλακής ψηφιακών πορτοφολιών. Ωστόσο, όσον αφορά τα κράτη μέλη που έχουν κοινοποιήσει μερική μεταφορά στο εθνικό τους δίκαιο, η Επιτροπή αναλύει επί του παρόντος τις κοινοποιήσεις μεταφοράς στα εθνικά δίκαια και, ως εκ τούτου, δεν είναι ακόμη σε θέση να διευκρινίσει ποια ακριβώς στοιχεία της 5ης AMLD έχουν μεταφερθεί στα εθνικά δίκαια, ούτε γνωρίζει ποια συγκεκριμένα εικονικά περιουσιακά στοιχεία και πάροχοι υπηρεσιών εικονικών περιουσιακών στοιχείων (VASP) δραστηριοποιούνται σε αυτά ή σε άλλα κράτη μέλη.

Η Επιτροπή θα λάβει υπόψη τις συστάσεις της ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης όσον αφορά τους VASP, ιδίως όσον αφορά τον ορισμό, κατά την κατάρτιση της σχεδιαζόμενης πρότασης κανονισμού σχετικά με τα κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία που προβλέπεται να υποβληθεί αργότερα εντός του 2020. Με τον τρόπο αυτό, οι VASP θα τεθούν εντός του ρυθμιζόμενου τομέα, γεγονός που θα αυξήσει τη διαφάνεια και τον έλεγχο των εν λόγω παρόχων και των υπηρεσιών που προσφέρουν. Η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει νομοθεσία για την ΚΞΧ/ΧΤ(5) έως το πρώτο τρίμηνο του 2021, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης ενιαίου εγχειριδίου κανόνων καθώς και εποπτικής λειτουργίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες σε επίπεδο ΕΕ, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης που εγκρίθηκε στις 7 Μαΐου 2020(6).
(1) Οδηγία (ΕΕ) 2018/843 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και για την τροποποίηση των οδηγιών 2009/138/ΕΚ και 2013/36/ΕΕ. PE/72/2017/REV/1
ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 43-74.
(2) Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ιταλία, Κροατία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Σουηδία, Φινλανδία.
(3) Αυστρία, Βέλγιο, Ελλάδα, Εσθονία, Ιρλανδία, Ισπανία, Κάτω Χώρες, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία και Τσεχική Δημοκρατία.
(4) Κύπρος, Πορτογαλία και Ρουμανία.
(5) Καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
(6) C(2020) 2800 final.