06/12/2019
Η προκλητική στάση και θέση της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, και κατ’ επέκταση στην Ευρώπη, εντείνεται με την κατάθεση προσφάτως, από τον μόνιμο αντιπρόσωπο της Τουρκίας Φεριντούν Σινιρλίογλου, επιστολής στον ΟΗΕ, στην οποία η Τουρκία εγείρει αξιώσεις για την επέκταση των θαλάσσιων ζωνών της και της υφαλοκρηπίδας, χωρίς να λαμβάνει ουσιαστικά υπόψη τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου. Μάλιστα, στο παράρτημα της επιστολής επισυνάπτεται κι ένα νέο κεφάλαιο συντεταγμένων με τίτλο «Πέρα από τον 28ο μεσημβρινό», στο οποίο θέτει αυθαιρέτως ως όριο της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στα δυτικά τον 28ο μεσημβρινό, ο οποίος «κόβει» κάθετα την Ρόδο και περιλαμβάνει το Καστελλόριζο με το νησιωτικό σύμπλεγμα Ρω και Στρογγύλη, αμφισβητώντας το καθεστώς της υφαλοκρηπίδας από τα δυτικά της Ρόδου έως την Κρήτη.
Με δεδομένο ότι τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας και της Κύπρου αποτελούν ουσιαστικά σύνορα της ΕΕ, ερωτάται η Επιτροπή:
Σκοπεύει η ΕΕ να αντιδράσει και πώς απέναντι στο διπλωματικό παραλήρημα της Τουρκίας που πλέον επισημοποιείται με την επιστολή αυτή;
Απάντηση του Ύπατου Εκπροσώπου/Αντιπροέδρου κ. Borrell
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: E-004265/2019
Στις 12 Δεκεμβρίου 2019, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα(1) στα οποία αναφέρεται ότι το μνημόνιο συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συνάδει με το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε επίσης εκ νέου τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου και επιβεβαίωσε κατηγορηματικά την αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο.
T ο διεθνές δίκαιο της θάλασσας, η αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας και η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα επί των θαλάσσιων ζωνών όλων των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που γεννώνται από τα νησιά τους, πρέπει να τηρούνται. Όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας πρέπει να τηρούν αυτές τις αρχές και να απέχουν από κάθε ενέργεια που υπονομεύει την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.
Το Συμβούλιο της ΕΕ(2) εξακολουθεί να αναμένει από την Τουρκία να δεσμευτεί κατηγορηματικά υπέρ των σχέσεων καλής γειτονίας , των διεθνών συμφωνιών και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, προσφεύγοντας, εάν χρειαστεί, στο Διεθνές Δικαστήριο. Η Τουρκία πρέπει να αποφεύγει τις απειλές και τις ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων και του εναέριου χώρου τους, καθώς και όλα τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, του δικαιώματος εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας ( UNCLOS ).
(1) https://www.consilium.europa.eu/media/41780/12-euco-final-conclusions-el.pdf
(2) https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2019/06/18/council-conclusions-on-enlargement-and-stabilisation-and-association-process/
