28/04/2021
Ερώτηση προτεραιότητας με αίτημα γραπτής απάντησης P-002301/2021
προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Sylwia Spurek (Verts/ALE), Łukasz Kohut (S&D), Alice Kuhnke (Verts/ALE), Róża Thun und Hohenstein (PPE), Robert Biedroń (S&D), Anna Júlia Donáth (Renew), Maria Noichl (S&D), Aurore Lalucq (S&D), Monika Vana (Verts/ALE), Nikolaj Villumsen (The Left), Juan Fernando López Aguilar (S&D), Gwendoline Delbos-Corfield (Verts/ALE), Karen Melchior (Renew), Radka Maxová (S&D), Liesje Schreinemacher (Renew), Michal Šimečka (Renew), Katarina Barley (S&D), Fabienne Keller (Renew), Maria Walsh (PPE), Eva Kaili (S&D), Elżbieta Katarzyna Łukacijewska (PPE), Morten Petersen (Renew), Aušra Maldeikienė (PPE), Marek Belka (S&D), Pernille Weiss (PPE), Ramona Strugariu (Renew), Rosa D'Amato (Verts/ALE), Tineke Strik (Verts/ALE)
Στις 15 Απριλίου 2021 το πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο κήρυξε αντισυνταγματικό το άρθρο 3 παράγραφος 6 του νόμου για τον Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σύμφωνα με το οποίο, έως ότου διοριστεί νέος Επίτροπος, ο αποχωρών Επίτροπος ασκεί υπηρεσιακά τα καθήκοντά του. Η ρύθμιση ήταν σύμφωνη με τα διεθνή πρότυπα και παρόμοια με τις διατάξεις που ισχύουν σε πολλές ευρωπαϊκές έννομες τάξεις. Η ρύθμιση κατοχύρωνε την αδιάλειπτη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ίσης μεταχείρισης, την οποία εγγυάται ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως διαμεσολαβητής και φορέας ισότητας.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω και λαμβανομένης υπόψη της παράνομης σύνθεσης του πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου, η απόφαση αυτή μπορεί να θεωρηθεί μόνο ως πολιτική επίθεση κατά της ανεξαρτησίας του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Με την απόφαση αυτή παραβιάζονται η αρχή του κράτους δικαίου, οι αρχές της Βενετίας και η σύσταση (ΕΕ) 2018/951 της Επιτροπής σχετικά με τα ισχύοντα για τους φορείς ισότητας πρότυπα. Οι αρνητικές επιπτώσεις της στα θεμελιώδη δικαιώματα όλων των ανθρώπων που ζουν στην Πολωνία θα είναι σημαντικές.
1. Σε συνέντευξη της 9ης Μαρτίου 2021, η Αντιπρόεδρος Věra Jourová δήλωσε ότι η Επιτροπή έχει απευθύνει επιστολή στις πολωνικές αρχές σχετικά με το ζήτημα της ανεξαρτησίας του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Γιατί η Επιτροπή δεν έλαβε μέτρα αφού δεν υπήρξε ικανοποιητική απάντηση;
2. Ποιες άλλες ενέργειες σχεδιάζει σχετικά με το ζήτημα αυτό;
3. Τι μέτρα προτίθεται να λάβει για να αποτρέψει περαιτέρω παραβιάσεις του κράτους δικαίου στην Πολωνία;
Απάντηση του κ. Reynders
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: P-002301/2021
Η Επιτροπή είναι ενήμερη για την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου στην οποία αναφέρονται τα αξιότιμα μέλη του Κοινοβουλίου.
Ο Πολωνός Διαμεσολαβητής είναι ανεξάρτητος φορέας που υπερασπίζεται την ισότητα και τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών. Διαδραματίζει βασικό ρόλο στην προώθηση και την προστασία της ίσης μεταχείρισης των ατόμων που ζουν στην Πολωνία, στο πλαίσιο του ρόλου του ως φορέα ισότητας που ορίζεται βάσει του δικαίου της ΕΕ(1). Είναι σημαντικό ο εν λόγω θεσμικός φορέας να παραμείνει ανεξάρτητος και να μπορεί να διαδραματίσει τον σημαντικό του ρόλο ως θεματοφύλακα του κράτους δικαίου, όπως ορίζεται στα κεφάλαια για την Πολωνία των εκθέσεων του 2020 και του 2021 για το κράτος δικαίου.
Στις 9 Ιουλίου 2021, μετά από πέντε ανεπιτυχείς απόπειρες, η Πολωνική Δίαιτα (Sejm) διόρισε νέο Διαμεσολαβητή, με διακομματική υποστήριξη. Ο νέος διορισμός εγκρίθηκε από τη Γερουσία στις 21 Ιουλίου 2021.
Οι συνολικές ανησυχίες της Επιτροπής σχετικά με τις εξελίξεις στον τομέα του κράτους δικαίου στην Πολωνία είναι γνωστές και η Επιτροπή θα συνεχίσει να τις αντιμετωπίζει με τα μέσα που διαθέτει.
(1) Ιδίως στο πλαίσιο της οδηγίας 2000/43/ΕΚ περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής (ΕΕ L 180 της 19.7.2000, σ. 22) και της οδηγίας 2006/54/ΕΚ για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 204 της 26.7.2006, σ. 23).
