Καθώς συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, φτάνουν στην Ευρώπη δραματικές εικόνες και ιστορίες παιδιών που προσπαθούν να ξεφύγουν από την χώρα που χειμάζεται από τον πόλεμο, καθώς εμείς παρακολουθούμε από την ασφάλεια του σπιτιού μας.

Σε αυτό το καινούργιο και ταχέως μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον, οι γειτονικές χώρες είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο και υφίστανται το μεγαλύτερο μέρος της πίεσης των εισερχόμενων προσφύγων. Η Πολωνία, η Ρουμανία και η Μολδαβία, οι οποίες δεν έχουν κλείσει τα σύνορά τους, πλήττονται ιδιαίτερα, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ΕΕ θα καταστεί αναμφίβολα το επόμενο «προσφυγικό λιμάνι».

Σύμφωνα με τα ανωτέρω και με γνώμονα την τρέχουσα κατάσταση:

1. Προτίθεται η Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο δρομολόγησης ενός σχεδίου άμεσης δράσης για τη στήριξη όλων των γειτονικών της Ουκρανίας χωρών και την υποδοχή προσφύγων από την πληγείσα περιοχή;

2. Θα εξετάσει το ενδεχόμενο δημιουργίας ειδικής τηλεφωνικής γραμμής άμεσης βοήθειας και μιας ασφαλούς γέφυρας για παιδιά πρόσφυγες και τραυματίες, των οποίων η ζωή βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο;

3. Προτίθεται να εξετάσει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τα οικεία κράτη μέλη για τη δημιουργία προσωρινών κέντρων υποστήριξης προσφύγων στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ;


Απάντηση της κ. Johansson εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει δεσμεύσει 1 δισ. EUR για δραστηριότητες που έχουν ως στόχο την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών συνεπειών της κρίσης στην Ουκρανία. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει ανθρωπιστική βοήθεια ύψους 130 εκατ. EUR για την Ουκρανία και 13 εκατ. EUR για τη Μολδαβία. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της παρέχουν υλική βοήθεια σε πρωτοφανή κλίμακα τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Μολδαβία, την Πολωνία και τη Σλοβακία, μέσω του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης. Η ΕΕ διαθέτει πλέον τρία κέντρα υλικοτεχνικής υποστήριξης στην Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία για να εξασφαλίσει την αποτελεσματική παροχή βοήθειας στην Ουκρανία. Η Επιτροπή έχει επίσης δρομολογήσει ιατρικές διακομιδές, ιδίως παιδιών, από την Πολωνία σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Επιπλέον, η ΕΕ εντείνει τη στήριξη στον τομέα της διαχείρισης των συνόρων για τη Μολδαβία με τη βοήθεια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής.

Το Συμβούλιο ενεργοποίησε την οδηγία για την προσωρινή προστασία[1] στις 3 Μαρτίου 2022, παρέχοντας άμεση προστασία στους Ουκρανούς υπηκόους και στους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν μόνιμα εκεί. Η Επιτροπή εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας για την προσωρινή προστασία[2] και της απόφασης 2022/382 του Συμβουλίου[3]. Επίσης, εξέδωσε επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να διαχειριστούν τις αφίξεις στα σύνορα με την Ουκρανία. Η Επιτροπή συντονίζει μια «πλατφόρμα αλληλεγγύης», όπου τα κράτη μέλη μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με την ικανότητα υποδοχής και να παρέχουν αμοιβαία υποστήριξη. Τα Ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων από την προηγούμενη και την τρέχουσα δημοσιονομική περίοδο θα παρέχουν επίσης σημαντικούς πόρους στα κράτη μέλη προκειμένου να εξασφαλιστούν κατάλληλες εγκαταστάσεις υποδοχής. Τέλος, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση[4] για την υποδοχή όσων εγκαταλείπουν τις εμπόλεμες περιοχές στην Ουκρανία. Η ανακοίνωση περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για τη διασφάλιση της ταχείας πρόσβασης των παιδιών στα δικαιώματά τους, σε προστασία, υγειονομική και ψυχοκοινωνική περίθαλψη, καθώς και στην εκπαίδευση.

Ο ευρωπαϊκός εναρμονισμένος αριθμός ανοικτής τηλεφωνικής γραμμής για τα αγνοούμενα παιδιά (116 000) είναι διαθέσιμος και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η ανοικτή τηλεφωνική γραμμή στην Ουκρανία είναι επί του παρόντος διαθέσιμη μόνο διαδικτυακά . Ο ευρωπαϊκός εναρμονισμένος αριθμός για τις γραμμές βοήθειας για παιδιά (116 111) λειτουργεί σε 24 κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και σε διάφορες τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας.

[1] Οδηγία 2001/55/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 2001, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές παροχής προσωρινής προστασίας σε περίπτωση μαζικής εισροής εκτοπισθέντων και μέτρα για τη δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ κρατών μελών όσον αφορά την υποδοχή και την αντιμετώπιση των συνεπειών της υποδοχής αυτών των ατόμων (ΕΕ L 212 της 7.8.2001, σ. 12).
[2] Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της εκτελεστικής απόφασης 2022/382 του Συμβουλίου που διαπιστώνει την ύπαρξη μαζικής εισροής εκτοπισθέντων από την Ουκρανία κατά την έννοια του άρθρου 5 της οδηγίας 2001/55/ΕΚ και έχει ως αποτέλεσμα την εφαρμογή προσωρινής προστασίας 2022/C 126 I/01, C/2022/1806 (ΕΕ C 126I της 21.3.2022, σ. 1).
[3] Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2022/382 του Συμβουλίου, της 4ης Μαρτίου 2022, που διαπιστώνει την ύπαρξη μαζικής εισροής εκτοπισθέντων από την Ουκρανία κατά την έννοια του άρθρου 5 της οδηγίας 2001/55/ΕΚ και έχει ως αποτέλεσμα την εφαρμογή προσωρινής προστασίας, ST/6846/2022/INIT (ΕΕ L 71 της 4.3.2022, σ. 1).
[4] COM(2022) 131 της 23.3.2022.