08/06/2016
Στα πλαίσια της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τα 15 κράτη της Κοινότητας για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής (ΚΑΜΑ) (συμφωνία ΣΟΕΣ ΕΕ-ΚΑΜΑ) ουσιαστικά αίρεται η προστασία για δύο σημαντικά προϊόντα ΠΟΠ, το τυρί φέτα και τις ελιές Καλαμών. Σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου Ο.Ε.Υ. Γιοχάνεσμπουργκ, στη Νότια Αφρική εισάγεται μόνο η ελληνική φέτα «Δωδώνη», ενώ όλα ανεξαιρέτως τα παρεμφερή προϊόντα είναι παραγωγής Ν. Αφρικής, αλλά παρασκευάζονται από αγελαδινό γάλα. Για τις «ελιές Καλαμάτας», με βάση τη συμφωνία ΚΑΜΑ, «η ονομασία Kalamon ή Kalamata μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιείται από τους παραγωγούς της Ν. Αφρικής σε παρόμοια προϊόντα».
Πέραν της προστασίας των προϊόντων, σήμερα για την παραγωγή των 100 000 τόνων φέτας, εργάζονται 300 000 άτομα σε 100 000 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις οικογενειακής, κατά βάση, μορφής. Η Ελλάδα εξάγει φέτα αξίας 250 000 ευρώ σε 35 χώρες και στις 5 ηπείρους, η δε εξαγωγή της είναι αυξημένη κατά 73% την τελευταία δεκαετία και αποτελεί το 86% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών τυροκομικών. Για τις επιτραπέζιες ελιές η αξία των εξαγωγών αγγίζει τα 450 000 ευρώ.
Ερωτάται η Επιτροπή:
— Στα πλαίσια της συμφωνίας ΚΑΜΑ, πόσα προϊόντα ΠΟΠ εξακολουθούν να προστατεύονται και σε πόσα μειώθηκε η προστασία, με την παραχώρηση δικαιώματος παραγωγής σε χώρες της Μεσημβρινής Αφρικής;
— Είναι δυνατή η αναθεώρηση της συμφωνίας εντός της μεταβατικής περιόδου των πέντε ετών;
Απάντηση του κ. Hogan εξ ονόματος της Επιτροπής
Η συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) ΕΕ-ΚΑΜΑ (Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής) υπογράφηκε στο Κασάνε της Μποτσουάνα, στις 10 Ιουνίου 2016, με έξι από τα μέλη της ΚΑΜΑ και συγκεκριμένα τη Μποτσουάνα, το Λεσόθο, τη Μοζαμβίκη, τη Ναμίμπια, τη Νότια Αφρική και τη Σουαζιλάνδη.
Βάσει του πρωτοκόλλου 3 (Γεωγραφικές ενδείξεις και εμπόριο οίνων και αλκοολούχων ποτών) της ΣΟΕΣ ΕΕ-ΚΑΜΑ, η Νότια Αφρική θα προστατεύει 251 γεωγραφικές ενδείξεις (ΓΕ) της ΕΕ. Σε αυτές περιλαμβάνονται 29 ΓΕ για προϊόντα που προέρχονται από την Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των «Φέτα/ Feta» και «Ελιά Καλαμάτας/Elia Kalamatas».
Μέχρι σήμερα, μόνο οι ονομασίες ΓΕ για ορισμένους οίνους και αλκοολούχα ποτά προστατεύονται μετά τις συμφωνίες για το εμπόριο οίνου και το εμπόριο οινοπνευματωδών ποτών, που υπογράφηκαν με τη Νότια Αφρική το 2002. Ως εκ τούτου, με την έναρξη ισχύος της ΣΟΕΣ ΕΕ-ΚΑΜΑ, οι αναφερόμενες γεωγραφικές ενδείξεις για τα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα της ΕΕ θα μεταβούν από το τρέχον μη προστατευόμενο καθεστώς σε καθεστώς προστασίας. Σε καμία περίπτωση δεν αίρεται ούτε μειώνεται η προστασία μιας γεωγραφικής ένδειξης. Αντιθέτως, η έναρξη ισχύος της ΣΟΕΣ ΕΕ-ΚΑΜΑ θα αυξήσει την προστασία των αναφερόμενων 251 γεωγραφικών ενδείξεων της ΕΕ.
Το πρωτόκολλο 3 ισχύει μόνο μεταξύ της ΕΕ και της Νότιας Αφρικής, ενώ άλλα μέρη της ΣΟΕΣ ΕΕ-ΚΑΜΑ (Μποτσουάνα, Λεσόθο, Μοζαμβίκη, Ναμίμπια ή Σουαζιλάνδη) μπορεί να προσχωρήσουν αργότερα.
Η ΣΟΕΣ μεταξύ της ΕΕ και της ΚΑΜΑ προβλέπει κανόνες και διαδικασίες για τροποποιήσεις των καταλόγων προστατευόμενων ονομασιών γεωγραφικών ενδείξεων και η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να εξασφαλίσει την επανεξέταση του πρωτοκόλλου για τις γεωγραφικές ενδείξεις, καθώς και του συνόλου της συμφωνίας, το αργότερο πέντε έτη μετά την έναρξη ισχύος της.
