Η πρωτοφανής ένταση της επιδημικής έξαρσης του COVID-19 στην Ευρώπη ασκεί τεράστια πίεση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης των κρατών μελών. Ο εκθετικός ρυθμός μετάδοσης στην Ευρώπη απαιτεί συντονισμένη και προορατική ανταλλαγή πληροφοριών για τη βελτίωση της ετοιμότητας των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, την καλύτερη πρόβλεψη των κορυφών των επιδημικών εξάρσεων και την αποτελεσματικότερη εφαρμογή κατάλληλων μέτρων. Τα δεδομένα για τους ασθενείς και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης σε όλη την Ευρώπη είναι καίριας σημασίας για τις προσπάθειες μοντελοποίησης που καταβάλλουν οι εκτελεστικές αρχές τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η διαθεσιμότητα δεδομένων για τους ασθενείς και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης σε όλη την Ευρώπη είναι καίριας σημασίας για την παρεκβολή αποτελεσμάτων, την πρόβλεψη μελλοντικών εξελίξεων και τον εντοπισμό των κινδύνων και των ευάλωτων ομάδων. Είναι σημαντικό να ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις τώρα, ώστε να προστατευτούν οι πολίτες και να ελαχιστοποιηθεί η πίεση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.

1. Ποιο πλαίσιο υφίσταται για τον μερισμό δεδομένων περίθαλψης και/ή ασθενών, και ποιες διασφαλίσεις προβλέπονται για να αποτραπεί η επιζήμια χειραγώγηση ή απόσπαση δεδομένων;

2. Ποιες διατάξεις ισχύουν για την ανωνυμοποίηση και τη διατήρηση ευαίσθητων πληροφοριών που περιλαμβάνουν δεδομένα περίθαλψης και γεωεντοπισμού μεταξύ των φορέων που χρησιμοποιούν από κοινού τα δεδομένα;

3. Υπάρχουν διατάξεις που διασφαλίζουν ότι τα δεδομένα που ανταλλάσσονται με ιδιωτικές εταιρείες σε συγκεκριμένους κλάδους (δηλ. φαρμακευτικά προϊόντα) χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τον περιορισμό του COVID-19 και όχι για οποιαδήποτε άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα που θα μπορούσε να αποφέρει κέρδος;


Απάντηση της κ. Κυριακίδου
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: E-001887/2020

Η υποδομή ψηφιακών υπηρεσιών ηλεκτρονικής υγείας εφαρμόζει ένα σύστημα διασυνοριακών ηλεκτρονικών ανταλλαγών ηλεκτρονικών συνταγογραφήσεων και ιστορικών υγείας των ασθενών(1). Έτσι εξασφαλίζεται η συνέχεια της διασυνοριακής περίθαλψης για τους Ευρωπαίους πολίτες. Η σύσταση της Επιτροπής σχετικά με έναν ευρωπαϊκό μορφότυπο ανταλλαγής ηλεκτρονικών μητρώων υγείας(2) διευκολύνει τη διασυνοριακή διαλειτουργικότητα των ηλεκτρονικών μητρώων υγείας. Η Επιτροπή θέσπισε τα ευρωπαϊκά δίκτυα αναφοράς(3) για να συνδέσει του παρόχους υγειονομικής περίθαλψης σε όλη την ΕΕ με σκοπό τη διευκόλυνση των διαβουλεύσεων και της ανταλλαγής δεδομένων υγείας.

Η Επιτροπή στηρίζει τους κλινικούς γιατρούς που ασχολούνται με ασθενείς με COVID-19 μέσω ενός εθελοντικού δικτύου, το οποίο περιλαμβάνει ειδικό ιστότοπο και κλινικά διαδικτυακά σεμινάρια(4).

Τα κράτη μέλη μπορούν να ζητούν και να προσφέρουν βοήθεια όσον αφορά τα ιατρικά αντίμετρα και τη μεταφορά ασθενών, καθώς και ιατρικού προσωπικού, μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης(5).

Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων υγείας, πρέπει να συμμορφώνεται πλήρως με τις απαιτήσεις της ενωσιακής νομοθεσίας στον τομέα αυτό, συγκεκριμένα με τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων (ΓΚΠΔ)(6) και με την οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες(7). Ο ΓΚΠΔ καθορίζει αρχές προστασίας των δεδομένων, όπως η αρχή της ελαχιστοποίησης των δεδομένων και η αρχή του περιορισμού του σκοπού, και εφαρμόζεται ανεξαρτήτως του αν η ανταλλαγή των δεδομένων γίνεται μεταξύ ιδιωτικών ή δημόσιων φορέων. Οι διατάξεις του ΓΚΠΔ εφαρμόζονται όσον αφορά τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, δηλαδή κάθε πληροφορία που αφορά πρόσωπο του οποίου η ταυτότητα είναι γνωστή ή μπορεί να εξακριβωθεί, ενώ δεν εφαρμόζονται σε αμετακλήτως ανωνυμοποιημένα δεδομένα. Η οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες περιέχει ειδικούς κανόνες, μεταξύ άλλων σχετικά με προσωπικά δεδομένα που υποδεικνύουν τη γεωγραφική θέση του χρήστη, τα οποία συλλέγονται από παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών ή από τον τερματικό εξοπλισμό του χρήστη.
(1) https://ec.europa.eu/health/ehealth/electronic_crossborder_healthservices_el
(2) C(2019) 800
(3) https://ec.europa.eu/health/ern_el
(4) https://ec.europa.eu/health/ern/covid-19_el
(5) Κατευθυντήριες οδηγίες της Επιτροπής για τη βοήθεια έκτακτης ανάγκης της ΕΕ για τη διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που σχετίζεται με την κρίση της νόσου COVID-19 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020XC0403(02)&from=EL
(6) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Kανονισμός για την Προστασία Δεδομένων), ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1‐88.
(7) Οδηγία 2002/58/ΕΚ για την προστασία ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες (και το άρθρο 5 παράγραφος 1, τα άρθρα 6 και 9 της οδηγίας)