25/09/2019
Στο πλαίσιο του μετασχηματισμού της παγκόσμιας αγοράς, η ψηφιοποίηση της οικονομίας και ο αυξανόμενος ρόλος τεχνολογιών, όπως τα δίκτυα 5G, η τεχνητή νοημοσύνη, η αλυσίδα συστοιχιών (blockchain), η κβαντική υπολογιστική και, το σημαντικότερο, τα μαζικά δεδομένα, δημιουργούν ένα νέο τοπίο ανταγωνισμού στην Ευρώπη. Αυτό έχει οδηγήσει σε συγκρούσεις όσον αφορά την τυποποίηση, σε καταχρηστικές πρακτικές κατοχύρωσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας («patent trolling») και σε μαζικές επενδύσεις σε εταιρικές πρωτοβουλίες, ενίοτε από κρατικούς φορείς (π.χ. Κίνα).
Η ΕΕ πρέπει να βρει τρόπους να προωθήσει τη θέση της στο πλαίσιο του παγκόσμιου ανταγωνισμού και να ενισχύσει την παραγωγικότητά της, διατηρώντας παράλληλα την τεχνολογική της κυριαρχία και χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την κυριαρχία του καταναλωτή. Μία από τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουμε είναι η καταλληλότητα της ισχύουσας ενωσιακής νομοθεσίας περί ανταγωνισμού.
Για παράδειγμα, τα ζητήματα που αφορούν τον ορισμό της αγοράς έχουν γίνει πιο πολύπλοκα στις διάφορες ψηφιακές αγορές. Το μοντέλο επιχειρηματικού κέρδους των ψηφιακών πλατφορμών λειτουργεί εγγενώς βάσει της αρχής «ο νικητής τα παίρνει όλα»· επομένως, για τον υπολογισμό των ορίων για τους ορισμούς της δεσπόζουσας θέσης και της κατάχρησης της αγοράς, καταλληλότεροι δείκτες μέτρησης θα μπορούσαν να είναι η πρόσβαση σε δεδομένα και η συσσώρευση δεδομένων.
Πώς αξιολογεί η Επιτροπή τις ψηφιακές εταιρείες από άποψη ορισμού της αγοράς, δεσπόζουσας θέσης και κατάχρησης της αγοράς;
Η νέα ψηφιακή πραγματικότητα υποχρεώνει την ΕΕ να επανεξετάσει τους παραδοσιακούς δείκτες μέτρησης για τον υπολογισμό των ορίων, ούτως ώστε να μετατοπιστεί η έμφαση από τα έσοδα της αγοράς στον όγκο και την ποιότητα των δεδομένων;
Απάντηση της κ. Vestager
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: E-002977/2019
Από την έναρξη του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, οι κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ αποτελούν πυλώνα της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή τους έχουν επιτρέψει στην Επιτροπή να ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς και στις ανάγκες των καταναλωτών της ΕΕ.
Η επιτάχυνση της ψηφιακής επανάστασης έχει ποικίλες επιπτώσεις. Τα αποτελέσματα δικτύου, οι οικονομίες φάσματος και κλίμακας, και η κατοχή δεδομένων ενδέχεται να καταστήσουν δυνατή την ταχύτατη αύξηση της ισχύος των εταιρειών στις ψηφιακές αγορές. Οι φορείς επιβολής των κανόνων ανταγωνισμού και οι άλλοι ρυθμιστικοί φορείς, στην Ευρώπη και όχι μόνο, επενδύουν πόρους με σκοπό την κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων της ψηφιακής οικονομίας και του αντίκτυπου που έχουν στον ανταγωνισμό.
Η Επιτροπή έχει λάβει ισχυρά μέτρα επιβολής της νομοθεσίας στις ψηφιακές αγορές. Κατά την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού, λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εν λόγω αγορών. Για παράδειγμα, η απουσία χρηματικής τιμής για τα ψηφιακά προϊόντα ενδέχεται να καταστήσει αναγκαία την εστίαση στον ανταγωνισμό σχετικά με την ποιότητα και τον καθορισμό των αγορών προϊόντων, με βάση τη λειτουργικότητα των προϊόντων, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η μεταβολή των τιμών· τα μερίδια αγοράς πρέπει ενδεχομένως να υπολογίζονται με βάση τον όγκο(1) και όχι την αξία· επίσης, ενδέχεται να χρειαστεί να ληφθούν υπόψη οι συνήθειες των χρηστών συστημάτων πολλαπλών συνδέσεων.
Παράλληλα, η Επιτροπή έχει δρομολογήσει διαδικασία προβληματισμού για την πολιτική ανταγωνισμού στην ψηφιακή εποχή, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη συλλογή εμπειριών και συμβουλών εξωτερικών εμπειρογνώμονων στον εν λόγω τομέα(2).
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι προκλήσεις που θέτει η ψηφιοποίηση της οικονομίας μπορούν να αντιμετωπιστούν και με άλλα μέσα. Τα συστημικά προβλήματα που εντοπίζονται σε συγκεκριμένους τομείς μπορούν συχνά να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα μέσω της νομοθεσίας.
(1) για παράδειγμα, ο αριθμός χρηστών
(2) Competition Policy for the digital era («Πολιτική ανταγωνισμού για την ψηφιακή εποχή»), που διατίθεται στη διεύθυνση https :// ec . europa . eu / competition / publications / reports / kd 0419345 enn . pdf
