03/03/2016
Η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να εγκαταλείψει τις συμφωνηθείσες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις του συστήματος υγείας — όπως είναι η μεταρρύθμιση του τομέα πρωτοβάθμιας περίθαλψης, η εισαγωγή θεραπευτικών πρωτοκόλλων, τα μητρώα ασθενών, η αξιολόγηση της τεχνολογίας υγείας, κ.λπ. — που θα καθιστούσαν βιώσιμο το σύστημα υγείας και θα απέφεραν έσοδα στο πλαίσιο του υπάρχοντος προϋπολογισμού. Αντί γι' αυτό, αποφάσισε να προχωρήσει σε οριζόντιες περικοπές στα έξοδα που αθροιστικά ανήλθαν σε ποσοστό μείωσης 61%.
Επίσης, προκειμένου να αντιμετωπίσει μια γενικά ανελαστική ζήτηση φαρμάκων, η κυβέρνηση προτίμησε να επιβάλει δύο διαφορετικούς μηχανισμούς ανάκτησης (claw-back) και πολλαπλές υποχρεωτικές εκπτώσεις (rebates) στον φαρμακευτικό κλάδο της χώρας, με αποτέλεσμα να υπονομεύσει τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των ελληνικών φαρμακευτικών προϊόντων, τα οποία αποτελούν το δεύτερο πιο σημαντικό εξαγώγιμο προϊόν της χώρας, και επίσης να πλήξει την προοπτική βιωσιμότητας του κλάδου, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο χιλιάδες θέσεις εργασίας.
1. Αυτή η διπλή ανάκτηση, συνοδευόμενη από πολλαπλές υποχρεωτικές εκπτώσεις, εφαρμόζεται στον φαρμακευτικό κλάδο κάποιας άλλης χώρας εντός της ΕΕ;
2. Είναι συμβατή με τους κανονισμούς περί ανταγωνισμού της εσωτερικής αγοράς;
3. Ήταν απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να εγκαταλειφθούν οι μεταρρυθμίσεις του συστήματος υγείας και να επιβληθεί αντί αυτών ο επιζήμιος μηχανισμός διπλής ανάκτησης ή πρόκειται για μέτρο που επιβλήθηκε από την Τρόικα;
Απάντηση του κ. Moscovici εξ ονόματος της Επιτροπής
Σύμφωνα με το άρθρο 168 παράγραφος 7 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), η δράση της Ένωσης αναπτύσσεται χωρίς να θίγονται οι ευθύνες των κρατών μελών όσον αφορά τη διαμόρφωση της πολιτικής τους στον τομέα της υγείας, καθώς και την οργάνωση και την παροχή υγειονομικών υπηρεσιών και ιατρικής περίθαλψης. Συνεπώς, επαφίεται στα κράτη μέλη να αποφασίζουν σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για τους πληθυσμούς τους.
Η Επιτροπή υποστηρίζει την πρόθεση του ελληνικού Υπουργείου Υγείας να βελτιώσει τη σχέση κόστους-αποδοτικότητας και την αποτελεσματικότητα του ελληνικού Εθνικού Συστήματος Υγείας, καθώς και την ποιότητα των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και την προσβασιμότητα σε αυτές, ώστε να καλυφθούν πλήρως οι ανάγκες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης του πληθυσμού, αλλά και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συστήματος.
Το ανώτατο όριο της φαρμακευτικής δαπάνης, καθώς και της ανάκτησης, στον προϋπολογισμό, θεσπίστηκαν νομοθετικά από την Ελλάδα βάσει των μνημονίων συνεννόησης (ΜΣ) που συμφωνήθηκαν με τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο διαδοχικών προγραμμάτων βοήθειας. Αυτού του είδους ο μηχανισμός χρησιμοποιείται ευρέως σε ολόκληρη την Ευρώπη(1) και μπορεί να αποτελέσει έναν αποτελεσματικό τρόπο ελέγχου των φαρμακευτικών δαπανών χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η πρόσβαση σε φάρμακα.
Στην Ελλάδα έχει συνδυαστεί με διαρθρωτικά μέτρα που εξασφαλίζουν ότι η υψηλής ποιότητας περίθαλψη είναι βιώσιμη για την Ελλάδα και προσιτή για τους πολίτες. Οι ελληνικές αρχές έχουν, σύμφωνα με το τελευταίο ΜΣ, δεσμευτεί να συνεχίσουν τις προσπάθειες αυτές(2), με τη θέσπιση, μεταξύ άλλων, συμπληρωματικών πρωτοκόλλων συνταγογράφησης, με τη βελτίωση της διάρθρωσης των κινήτρων των φαρμακοποιών, με τη δημιουργία νέου Ινστιτούτου Αξιολόγησης των Τεχνολογιών Υγείας που να ενημερώνει την επιστροφή εξόδων και να εφαρμόσει νέο σύστημα πρωτοβάθμιας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Για την πραγματοποίηση ορισμένων από αυτές τις μεταρρυθμίσεις, θα επωφεληθούν από την τεχνική υποστήριξη που παρέχει η Υπηρεσία Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Επιτροπής.
(1) Economic Papers 461 | September 2012 «Cost-containment policies in public pharmaceutical spending in the EU» Carone, Schwierz, Xavier http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/economic_paper/2012/pdf/ecp_461_en.pdf
(2) Μνημόνιο Συνεννόησης, 2015 http://ec.europa.eu/economy_finance/assistance_eu_ms/greek_loan_facility/pdf/01_mou_20150811_en.pdf
