Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο της διαχείρισης των άνευ προηγουμένου μεταναστευτικών ροών που έχουν πλήξει την Ευρώπη. Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης της ΕΕ στο πλαίσιο του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας χορηγείται στις εθνικές αρχές ενός κράτους μέλους στην αρχή κάθε μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής περιόδου της ΕΕ. Από το 2015, η Ελλάδα έχει λάβει από την ΕΕ στήριξη ύψους 2,22 δισεκατομμυρίων EUR. Μέρος αυτής της χρηματοδοτικής συνδρομής χορηγείται σε διεθνείς οργανισμούς και ΜΚΟ, ιδίως στο πλαίσιο του Μέσου Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης (ESI).

Υπό το φως ορισμένων περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων που αναφέρθηκαν στον ελληνικό Τύπο όσον αφορά ορισμένες ΜΚΟ, ερωτάται η Επιτροπή:

1. Ποια είναι η διαδικασία επιλογής και ποια τα κριτήρια για τη διάθεση χρηματοδότησης στους συγκεκριμένους διεθνείς οργανισμούς και ΜΚΟ;

2. Με ποιον τρόπο ελέγχει η ΕΕ την τήρηση των διαδικασιών ενωσιακής δημόσιας χρηματοδότησης από τη στιγμή κατά την οποία διανέμονται τα κονδύλια στα κράτη μέλη, τις ΜΚΟ και άλλους οργανισμούς και μέχρι να αποφέρουν αποτελέσματα;

3. Με ποιον τρόπο μπορεί η Επιτροπή να διεξαγάγει εκτίμηση αντικτύπου ή να διορθώσει τις διαδικασίες επιλογής υπό το πρίσμα των διαρκών κατηγοριών για κακή διαχείριση των κονδυλίων, συμπεριλαμβανομένου του πρόσφατου παραδείγματος βουλευτών του ΕΚ/πολιτικών που αποκομίζουν κέρδη από επιχειρηματικές δραστηριότητες με τη λήψη δημόσιων κονδυλίων για την ενοικίαση διαμερισμάτων σε μετανάστες, μέσω του προγράμματος Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης για την Ένταξη και τη Στέγαση (ESTIA) για την Ελλάδα, καθώς και μέσω άλλων προγραμμάτων της ΕΕ;


Απάντηση της κ. Johansson
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: E-004063/2020

Τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για την επιλογή των δικαιούχων στο πλαίσιο των αντίστοιχων εθνικών προγραμμάτων τους του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας(1). Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό(2), η Επιτροπή παρέχει βοήθεια έκτακτης ανάγκης στο πλαίσιο των εν λόγω ταμείων υπό μορφή επιχορηγήσεων δράσης που χορηγούνται απευθείας κατόπιν αιτήματος των επιλέξιμων οντοτήτων. Όσον αφορά τη βοήθεια έκτακτης ανάγκης, η Επιτροπή αξιολογεί(3) προτάσεις με βάση τη συνάφεια, τους στόχους και τον αντίκτυπο των προτεινόμενων δραστηριοτήτων στην αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) είναι επιλέξιμες μόνο ως συνδικαιούχοι. Οι ΜΚΟ μπορούν να είναι δικαιούχοι των δράσεων της Ένωσης(4), μόνον εφόσον ορίζεται στο πρόγραμμα εργασίας τους.

Τα κράτη μέλη είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνα για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των ενωσιακών κονδυλίων που τους διατίθενται. Η Επιτροπή διατηρεί τη συνολική ευθύνη για τον προϋπολογισμό της ΕΕ και διενεργεί ελέγχους στα κράτη μέλη για τον εντοπισμό και τη διόρθωση πιθανών μη επιλέξιμων δαπανών με ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων πόρων. Στις περιπτώσεις άμεσης χρηματοδότησης, η Επιτροπή διενεργεί κατασταλτικούς ελέγχους στο πλαίσιο μιας τυποποιημένης στρατηγικής ελέγχου. Οι ΜΚΟ και οι διεθνείς οργανισμοί ελέγχονται ως τμήμα του πληθυσμού ελέγχου(5).

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) μπορεί να κινήσει έρευνες σε περίπτωση επαρκούς υπόνοιας απάτης ή κατάχρησης ενωσιακών κονδυλίων. Η OLAF ενημέρωσε την Επιτροπή ότι έχει κινήσει έρευνες για πιθανή κατάχρηση ενωσιακών κονδυλίων στην Ελλάδα, που υλοποιούνται εν μέρει μέσω ΜΚΟ. Οι έρευνες αυτές βρίσκονται σε εξέλιξη και η Επιτροπή δεν μπορεί να σχολιάσει περαιτέρω. Δεν έχουν κοινοποιηθεί στην Επιτροπή περιπτώσεις απάτης ή παρατυπιών σχετικά με το ζήτημα που θίγει η κ. βουλευτής.
(1) Κανονισμοί (ΕΕ) αριθ. 513/2014, αριθ. 515/2014 και αριθ. 516/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014· Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 514/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014.
(2) Άρθρο 195 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1).
(3) Άρθρο 199 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1).
(4) Οι δράσεις της Ένωσης είναι δράσεις διακρατικού χαρακτήρα ή που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ένωση (δίκτυα σε επίπεδο ΕΕ, έργα συνεργασίας, μελέτες και εκδηλώσεις), υπό άμεση και έμμεση διαχείριση, στο πλαίσιο του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας.
(5) Το αποτέλεσμα της ελεγκτικής δραστηριότητας βρίσκεται στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων.