Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου του Τορόντο Citizen Lab, το κατασκοπευτικό λογισμικό Pegasus της εταιρίας NSO έχει χρησιμοποιηθεί σε 45 χώρες στον κόσμο, μεταξύ των οποίων και κράτη της ΕΕ όπως η Ελλάδα, η Γαλλία και η Πολωνία. Αν και η Ισραηλινή εταιρία που προμηθεύει το λογισμικό σημειώνει ότι το λογισμικό χρησιμοποιείται κατά της εγκληματικότητας από κράτη στο κόσμο, φαίνεται ότι η κατοχή του από αυταρχικά καθεστώτα ανά τον κόσμο έχει συμβάλει σε φυλακίσεις και εκτελέσεις δημοσιογράφων και αντιφρονούντων πολιτών σε Σαουδική Αραβία και Μεξικό. Σε συνέχεια της απάντησης στην ερώτηση  E-003842/2019 ερωτάται η Επιτροπή:

1. Ποια είναι τα αποτελέσματα των επαφών της με τις αρχές της Κύπρου για τη διαλεύκανση της υπόθεσης πώλησης του συγκεκριμένου λογισμικού σε αυταρχικές κυβερνήσεις σε έδαφος της ΕΕ;

2. Έχει στη διάθεσή της στοιχεία για το αν Ευρωπαίοι υπήκοοι, ακτιβιστές ή δημοσιογράφοι έχουν πέσει θύματα αυτού του λογισμικού παρακολούθησης;

3. Σε ποιες ενέργειες σκοπεύει να προβεί έτσι ώστε ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 428/2009, που ρυθμίζει το εμπόριο λογισμικών εισβολής, να καταστήσει σαφές και δεσμευτικό ότι θα πρέπει να απαγορεύεται κάθε χρήση των λογισμικών παρακολούθησης τύπου Pegasus σε πολίτες της ΕΕ;


E-005505/2020
Απάντηση του εκτελεστικού αντιπροέδρου κ. Dombrovskis
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(8.1.2021)

Σχετικά με τις εικαζόμενες εξαγωγές του «κατασκοπευτικού λογισμικού Pegasus της εταιρείας NSO», η Επιτροπή επικοινώνησε με την αρμόδια αρχή της Κύπρου, η οποία επιβεβαίωσε ότι δεν έχει εκδώσει άδειες εξαγωγής βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 428/2009, ούτε έχει λάβει αίτηση από την εν λόγω εταιρεία. Οι κυπριακές αρχές αναφέρουν επίσης ότι, σύμφωνα με την έρευνά τους, η NSO δεν είναι καταχωρισμένη στην Κύπρο.

Μέχρι σήμερα, η Επιτροπή δεν έχει λάβει στοιχεία ότι Ευρωπαίοι πολίτες που είναι ακτιβιστές ή δημοσιογράφοι έχουν πέσει θύματα αυτού του κατασκοπευτικού λογισμικού.

Το 2016 η Επιτροπή υπέβαλε νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση των ελέγχων επί των εξαγωγών , ιδίως όσον αφορά τις εξαγωγές τεχνολογιών κυβερνοεπιτήρησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Επιτροπή χαιρετίζει το γεγονός ότι, σε τριμερή διάλογο που πραγματοποίησαν στις 9 Νοεμβρίου 2020, οι συννομοθέτες συμφώνησαν σε ένα νέο σύνολο κανόνων που θα κάνουν πιο αποτελεσματικούς αυτούς τους ελέγχους. Οι νέοι κανόνες αναμένεται να τεθούν σε ισχύ το δεύτερο εξάμηνο του 2021.

1 https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:1b8f930e-8648-11e6-b076-01aa75ed71a1.0020.02/DOC_1&format=PDF