Όπως γίνεται ολοένα προφανέστερο, αρκετές εφαρμογές, ενόσω δεν βρίσκονται σε χρήση, φαίνεται να χρησιμοποιούν τα μικρόφωνα και τις κάμερες που είναι εγκατεστημένες στα έξυπνα τηλέφωνα, προκειμένου να μας στοχεύσουν με εξατομικευμένες διαφημίσεις. Διάφορες υπηρεσίες φωνητικής υποστήριξης, όπως η Alexa και το Siri, είναι πάντα έτοιμες να μας μιλήσουν, γεγονός που σημαίνει ότι οι συσκευές μας είναι πάντα έτοιμες για ακρόαση. Σύμφωνα με άλλες αναφορές, εκατοντάδες εφαρμογές χρησιμοποιούν υπερηχητικούς τόνους ώστε να παρακολουθούν πού ακριβώς βρισκόμαστε. Οι εφαρμογές αυτές χρειάζονται πρόσβαση στο μικρόφωνο, προκειμένου να ανιχνεύσουν σήματα από ειδικούς πομπούς (beacon) τα οποία εκπέμπονται σε καταστήματα και από διαφημίσεις.

Η καλύτερη λύση θα ήταν να απενεργοποιήσουμε τη διαρκώς ενεργή κατάσταση του μικροφώνου στις συσκευές μας· ωστόσο, η απενεργοποίηση της πρόσβασης στο μικρόφωνο επηρεάζει και απενεργοποιεί σημαντικές λειτουργίες.

Δεδομένου ότι το ζήτημα αυτό έχει μεγάλη σημασία για πολλούς καταναλωτές στην ΕΕ:

1. Προτίθεται η Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο υποχρέωσης των εταιρειών να παρέχουν στους καταναλωτές περισσότερες επιλογές στις ρυθμίσεις της συσκευής τους, όπως η χρήση του μικροφώνου ή της κάμερας μόνο κατά τη χρήση των εφαρμογών;

2. Προτίθεται να εξετάσει το ενδεχόμενο υποχρέωσης των εταιρειών στις οποίες ανήκουν οι εν λόγω εφαρμογές να διευκολύνουν τους καταναλωτές στην κατάργηση της εξ ορισμού επιλογής λήψης στοχευμένων διαφημίσεων μέσω της κατάργησης των συνεχών αναδυόμενων ειδοποιήσεων σχετικά με τα cookies;


EL E-005177/2020 Απάντηση του κ. Breton εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (11.1.2021)

Το άρθρο 5 παράγραφος 3 της οδηγίας για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες προϋποθέτει τη συγκατάθεση του χρήστη για την πρόσβαση σε πληροφορίες ήδη αποθηκευμένες στον τερματικό του εξοπλισμό (π.χ. σε προσωπικό υπολογιστή, smartphone ή συσκευή φωνητικής υποστήριξης), εκτός εάν η πρόσβαση αυτή είναι αναγκαία για τη διαβίβαση επικοινωνίας ή για την παροχή υπηρεσίας της κοινωνίας των πληροφοριών που έχει ζητήσει ο χρήστης. Η οδηγία βασίζεται στον ορισμό της συγκατάθεσης του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων , ο οποίος απαιτεί να είναι ελεύθερη, συγκεκριμένη, ρητή και εν πλήρει επιγνώσει ένδειξη βουλήσεως του χρήστη.

Οι χρήστες έχουν το δικαίωμα να αρνηθούν τη συγκατάθεσή τους ως προς την τοποθέτηση cookies που χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση προφίλ και για στοχευμένες διαφημίσεις· ως εκ τούτου, η λήψη στοχευμένων διαφημίσεων ως προεπιλογή δεν συμμορφώνεται με την οδηγία. Η συγκατάθεση του χρήστη απαιτείται επίσης για την πρόσβαση στις πληροφορίες που παράγονται από το μικρόφωνο ή την κάμερα, εκτός εάν η πρόσβαση αυτή είναι αναγκαία για την παροχή της υπηρεσίας που έχει ζητήσει ο χρήστης.

Η παρακολούθηση και η επιβολή της εφαρμογής της οδηγίας για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες εμπίπτει κατά κύριο λόγο στην αρμοδιότητα των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες γι’ αυτόν τον τομέα.

Το 2017 η Επιτροπή πρότεινε κανονισμό για την ιδιωτική ζωή και τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες , ο οποίος παρέχει έναν εύκολο τρόπο αποδοχής ή άρνησης των cookies μέσω των ρυθμίσεων απορρήτου των προγραμμάτων περιήγησης του ιστού (web browsers), αντιμετωπίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το ζήτημα των συνεχώς αναδυόμενων κοινοποιήσεων (pop-up notifications). Επί του παρόντος, η πρόταση αυτή βρίσκεται υπό νομοθετική διαπραγμάτευση.

Οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2002, σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ΕΕ L 201 της 31.7.2002, σ. 37.
Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων), ΕΕ L 119 της 4.5.2016.
Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής και την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και την κατάργηση της οδηγίας 2002/58/ΕΚ (κανονισμός για την ιδιωτική ζωή και τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες), COM/2017/010 final – 2017/03 (COD).