23/03/2021
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001607/2021
προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Emmanouil Fragkos (ECR), Eva Kaili (S&D), Loucas Fourlas (PPE), Costas Mavrides (S&D), Demetris Papadakis (S&D)
Η ΕΕ έχει βάσει του άρθρου 3 παράγραφος 1 στοιχείο δ) της ΣΛΕΕ αποκλειστική αρμοδιότητα στον τομέα "διατήρηση των βιολογικών πόρων της θάλασσας".
Στο άρθρο 56 της UNCLOS ορίζεται ότι κάθε κράτος έχει, εντός της ΑΟΖ του, δικαιοδοσία για την προστασία της θαλάσσιας ζωής.
Η κλιματική αλλαγή και η άναρχη αλιεία, έχουν συμβάλει στη καταστροφή του 1/3 των κοραλλιογενών υφάλων διεθνώς.
Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι παρέχουν "καταφύγιο" σε πολλά είδη υποθαλάσσιων οργανισμών, συμβάλλοντας στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, που συνδέεται άμεσα με την οικονομική δραστηριότητα στις παραθαλάσσιες κοινότητες μέσω της αλιείας και του τουρισμού. Ως μια σχετική λύση για τη προστασία των μικρότερων έμβιων όντων προτείνεται η δημιουργία τεχνητών υφάλων (UNEP/MED 468/15).
Το Φεβρουάριο του 2021 η ΕΕ προσχώρησε στην διεθνή πρωτοβουλία κοραλλιογενών υφάλων.
Ερωτάται συνεπώς η Επιτροπή:
1. Έχει καταγράψει πρωτοβουλίες που θα συνέβαλαν στη καλύτερη προστασία του υποθαλάσσιου περιβάλλοντος; Αν ναι, η πλήρης χαρτογράφηση των ευρωπαϊκών υφάλων, ακολουθούμενη από μέτρα για την επί τούτου προστασία τους αλλά και η πόντιση τεχνητών υφάλων αποτελούν τέτοιες πρωτοβουλίες;
2. Τι είδους εργαλεία (νομικά, ευρωπαϊκές/περιφερειακές πρωτοβουλίες) διατίθενται για να υποστηριχθεί η προστασία της θαλάσσιας ζωής από τα κράτη μέλη ή από οργανισμούς/διακρατικά σχήματα στα όρια των ευρωπαϊκών ΑΟΖ, πέραν του εύρους που καλύπτει το αποκλειστικό δικαίωμα διατήρησης θαλάσσιων πόρων της ΕΕ υπό την Κοινή Αλιευτική Πολιτική;
3. Ποιές δυνατότητες και υποχρεώσεις πηγάζουν για τα κράτη μέλη από την υπογραφή της ως άνω πρωτοβουλίας;
Απάντηση του κ. Sinkevičius
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: E-001607/2021
Η Επιτροπή δεν έχει χαρτογραφήσει τους ευρωπαϊκούς υφάλους, ούτε έχει καταγράψει πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ωστόσο, διάφορες πολιτικές και νομοθετικές πράξεις της ΕΕ συμβάλλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου, μαζί με πολλά έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ(1).
Εκτός από τα μέτρα διατήρησης στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής(2), αξίζει να αναφερθούν η οδηγία-πλαίσιο της ΕΕ για τη θαλάσσια στρατηγική(3) και οι οδηγίες για τα ύδατα(4), η οδηγία για τους οικοτόπους(5), η οδηγία για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό(6), καθώς και οι εργασίες των συμβάσεων περιφερειακών θαλασσών(7). Η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030(8) περιλαμβάνει περαιτέρω μέτρα για την αποκατάσταση και την προστασία ευαίσθητων ειδών και ενδιαιτημάτων, μεταξύ άλλων και στη θάλασσα.
Στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας κοραλλιογενών υφάλων (ICRI), οι ανταλλαγές απόψεων είναι ανεπίσημες και οι αποφάσεις δεν είναι δεσμευτικές για τα μέλη της. Ως εκ τούτου, η συμμετοχή της ΕΕ δεν έχει δημιουργήσει έννομες υποχρεώσεις για την ΕΕ. Η ιδιότητα του μέλους αποτελεί ευκαιρία για την ανταλλαγή άμεσων πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών με οργανισμούς και χώρες που έχουν τους ίδιους στόχους, καθώς και για συμμετοχή σε υπερσύγχρονες δραστηριότητες που σχετίζονται με τη διαχείριση των κοραλλιογενών υφάλων. Η ICRI είναι επίσης μια διεθνής πλατφόρμα, στην οποία η ΕΕ μπορεί να επιδείξει και να μοιραστεί την μακροχρόνια και εκτενή πείρα της στη βιώσιμη διαχείριση της αλιείας, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των ευπαθών θαλάσσιων οικοσυστημάτων, καθώς και της ισχυρής εσωτερικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας της. Η συμμετοχή της ΕΕ συμπληρώνει τις προσπάθειές της να προαχθεί η καλύτερη διακυβέρνηση των ωκεανών, να προωθηθεί το αίτημα για ισχυρότερη πολιτική για την κλιματική αλλαγή και να επιβεβαιωθεί η αποφασιστικότητά της να προστατεύσει και να αποκαταστήσει τη βιοποικιλότητα και να αντιστρέψει την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων.
(1) Βλέπε, για παράδειγμα, https://ec.europa.eu/environment/marine/publications/index_en.htm
(2) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική, ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 22.
(3) Οδηγία 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2008, περί πλαισίου κοινοτικής δράσης στο πεδίο της πολιτικής για το θαλάσσιο περιβάλλον (οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική), ΕΕ L 164 της 25.6.2008, σ. 19.
(4) Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2000, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, ΕΕ L 327 της 22.12.2000, σ. 1.
(5) Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7.
(6) Οδηγία 2014/89/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, ΕΕ L 257 της 28.8.2014, σ. 135.
(7) Οι τέσσερις ευρωπαϊκές συμβάσεις περιφερειακών θαλασσών είναι οι εξής:
• Σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος του βορειοανατολικού Ατλαντικού του 1992 (σε συνέχεια προηγούμενων εκδόσεων του 1972 και του 1974) — Σύμβαση OSPAR (OSPAR)·
• Σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος στην περιοχή της Βαλτικής του 1992 (σε συνέχεια προηγούμενης έκδοσης του 1974) — Σύμβαση του Ελσίνκι (HELCOM)·
• Σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των παρακτίων περιοχών της Μεσογείου του 1995 (σε συνέχεια προηγούμενης έκδοσης του 1976) — Σύμβαση της Βαρκελώνης (UNEP-MAP)·
• Σύμβαση για την προστασία του Ευξείνου του 1992 — Σύμβαση του Βουκουρεστίου .
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος των τριών πρώτων συμβάσεων.
(8) Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 — Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας (COM/2020/380 final).
