Τον Σεπτέμβριο του 2019, η πρόεδρος της Επιτροπής ανακοίνωσε ότι η στρατηγική προτεραιότητα της νέας της Επιτροπής θα είχε γεωπολιτικό χαρακτήρα. Έκτοτε, η Επιτροπή εργάζεται για την ανάπτυξη μιας ισχυρότερης κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας.

Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, απαιτείται στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά τις πωλήσεις και την από κοινού ανάπτυξη όπλων και αμυντικών συστημάτων με τρίτες χώρες. Θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή μια συνεκτική στρατηγική πωλήσεων και από κοινού ανάπτυξης αμυντικών συστημάτων, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τη στρατηγική αξιοπιστία, τη φερεγγυότητα και τη μακροπρόθεσμη στρατηγική ευθυγράμμιση των δικαιούχων τρίτων χωρών με τις μακροπρόθεσμες προτεραιότητες της ενωσιακής στρατηγικής.

1. Μπορεί η Επιτροπή να μας παράσχει στοιχεία σχετικά με τις πωλήσεις όπλων και αμυντικών συστημάτων των κρατών μελών σε τρίτες χώρες, καθώς και κατάλογο των εν λόγω χωρών και πωλήσεων ανά χώρα;

2. Μπορεί να παράσχει κατάλογο με την άμεση συμμετοχή εταιρειών και κοινοπραξιών της ΕΕ με εταιρείες τρίτων χωρών όσον αφορά την από κοινού ανάπτυξη αμυντικών έργων και δραστηριοτήτων θαλάσσιας αναζήτησης κοιτασμάτων/γεώτρησης;

3. Προτίθεται να εξετάσει το ενδεχόμενο παρακολούθησης των κρατών μελών και της σχέσης τους με τρίτες χώρες σε θέματα που αφορούν τεχνολογίες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον κράτους μέλους ή συμμάχου, όπως, επί παραδείγματι, δρόνοι και δορυφορικές υποδομές;


E-005840/2020
Απάντηση του ύπατου εκπροσώπου/αντιπροέδρου κ. Borrell
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(4.1.2021)

Το Συμβούλιο εγκρίνει ετήσια έκθεση της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων, με βάση τις συμβολές όλων των κρατών μελών. Η έκθεση αυτή διατίθεται στο κοινό υπό τη μορφή αναλυτικής έκθεσης και διαδικτυακής βάσης δεδομένων με δυνατότητα αναζήτησης στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης . Ο έλεγχος των εξαγωγών και της διαμετακόμισης όπλων από τα κράτη μέλη της ΕΕ υπόκειται στην εθνική νομοθεσία, σύμφωνα με την κοινή θέση 2008/944/ΚΕΠΠΑ της ΕΕ και τη Συνθήκη Εμπορίας Όπλων . Η κοινή θέση 2008/944 ΚΕΠΠΑ καθιερώνει τα οκτώ κριτήρια αξιολόγησης στα οποία βασίζουν τις αποφάσεις τους οι εθνικές αρχές και αποτελεί το πλαίσιο της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων. Οι κανόνες αυτοί είναι νομικά δεσμευτικοί για όλα τα κράτη μέλη. Η απόφαση σχετικά με την έγκριση ή την άρνηση εξαγωγής ή διαμετακόμισης στρατιωτικού εξοπλισμού παραμένει αρμοδιότητα διακριτικής ευχέρειας των αρχών των κρατών μελών.

Μεταξύ των κριτηρίων βάσει των οποίων αξιολογούν τα κράτη μέλη τις άδειες εξαγωγής όπλων, το Πέμπτο κριτήριο αφορά την εθνική ασφάλεια των κρατών μελών και των εδαφών, οι εξωτερικές σχέσεις των οποίων αποτελούν ευθύνη κράτους μέλους, καθώς και των φίλιων και συμμάχων χωρών. Στο πλαίσιο αυτού του κριτηρίου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ενδεχομένη επίδραση της προς εξαγωγή στρατιωτικής τεχνολογίας ή του εξοπλισμού στα συμφέροντα άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ, καθώς και τον κίνδυνο να χρησιμοποιηθεί η στρατιωτική τεχνολογία ή ο εξοπλισμός κατά των δικών τους δυνάμεων ή των δυνάμεων άλλων κρατών μελών και των φίλιων και συμμάχων χωρών.

1 https://webgate.ec.europa.eu/eeasqap/sense/app/75fd8e6e-68ac-42dd-a078-f616633118bb/sheet/ccf79d7b-1f25-4976-bad8-da886dba3654/state/analysis.
2 Κοινή θέση 2008/944/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 8ης Δεκεμβρίου 2008, για τον καθορισμό κοινών κανόνων που διέπουν τον έλεγχο των εξαγωγών στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού (ΕΕ L 335 της 13.12.2008, σ. 99–103.)
3 https://www.un.org/disarmament/convarms/arms-trade-treaty-2/.