Ερώτηση προτεραιότητας με αίτημα γραπτής απάντησης P-001229/2021
προς τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Costas Mavrides (S&D), Sylvie Guillaume (S&D), Lefteris Christoforou (PPE), Ivan Štefanec (PPE), Lukas Mandl (PPE), Loucas Fourlas (PPE), Eva Kaili (S&D), Anna-Michelle Asimakopoulou (PPE), Nathalie Loiseau (Renew), Stelios Kympouropoulos (PPE), Elżbieta Kruk (ECR), Nicolae Ştefănuță (Renew), Giorgos Georgiou (The Left), Charlie Weimers (ECR), Carlo Fidanza (ECR), Sergio Berlato (ECR), Demetris Papadakis (S&D), Elissavet Vozemberg-Vrionidi (PPE), Vangelis Meimarakis (PPE), Karen Melchior (Renew), Carmen Avram (S&D), Petras Auštrevičius (Renew), Michaela Šojdrová (PPE), François Alfonsi (Verts/ALE), Georgios Kyrtsos (PPE), Theodoros Zagorakis (PPE), Klemen Grošelj (Renew), Nikos Androulakis (S&D), Annie Schreijer-Pierik (PPE), Emmanuel Maurel (The Left)

Με την τριμερή συμφωνία για την κατάπαυση του πυρός που υπογράφηκε με ρωσική διαμεσολάβηση στις 10 Νοεμβρίου 2020, έληξε ο πόλεμος στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, στον οποίο συμμετείχαν τρομοκράτες μαχητές για λογαριασμό της Τουρκίας. Η παράγραφος 8 της ανωτέρω συμφωνίας προβλέπει ανταλλαγή των αιχμαλώτων πολέμου, ομήρων και λοιπών φυλακισμένων, καθώς και των σορών των θυμάτων. Η αρμενική πλευρά έχει επιστρέψει όλους τους Αζέρους κρατούμενους αλλά το Αζερμπαϊτζάν δεν έχει εκπληρώσει πλήρως αυτήν την απαίτηση. Υπάρχουν δε ενδείξεις ότι το Αζερμπαϊτζάν καταπατά κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα των Αρμενίων αιχμαλώτων πολέμου, παραβιάζοντας το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο(1).

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Από τη δήλωση του εκπροσώπου Τύπου της ΕΥΕΔ στις 29 Ιανουαρίου 2021 έως σήμερα, σε ποιες απτές ενέργειες έχει προβεί η ΕΕ για να επιτύχει την τήρηση της παραγράφου 8 και δη σε ό,τι αφορά την επιστροφή Αρμενίων κρατουμένων και αιχμαλώτων πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των αμάχων και των γυναικών, που παραμένουν κρατούμενοι στο Αζερμπαϊτζάν παρά τη συμφωνία;

2. Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί η ΕΕ προκειμένου να αποτρέψει περιστατικά κακομεταχείρισης και χειραγώγησης Αρμενίων κρατουμένων και αιχμαλώτων πολέμου για πολιτικούς σκοπούς και προκειμένου να εγγυηθεί τη δυνατότητα των υπηρεσιών του Ερυθρού Σταυρού να τους επισκεφθούν;

3. Έχει άραγε ζητήσει η ΕΕ από το Αζερμπαϊτζάν να κοινοποιήσει τον ακριβή αριθμό των κρατουμένων, δεδομένης της απόλυτης αβεβαιότητας που επικρατεί σχετικά; Εάν ναι, ποιος είναι ο αριθμός που κοινοποιήθηκε;
(1) https://www.hrw.org/news/2020/12/02/azerbaijan-armenian-prisoners-war-badly-mistreated (https://www.hrw.org/news/2020/12/02/azerbaijan-armenian-prisoners-war-badly-mistreated)


Απάντηση του ύπατου εκπροσώπου/αντιπροέδρου κ. Borrell
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: P-001229/2021

Η ΕΕ θεωρεί ότι η κατάπαυση του πυρός αποτελεί σημαντικό πρώτο βήμα προς την επίτευξη ειρηνικής λύσης και κάλεσε και τις δύο πλευρές να τη σεβαστούν αυστηρά.

Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός της 9ης Νοεμβρίου μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας με τη μεσολάβηση της Ρωσίας προβλέπει, μεταξύ άλλων, την ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου, ομήρων και λοιπών φυλακισμένων, καθώς και των σωμάτων των νεκρών.

Κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών και μετά από αυτές, η ΕΕ τόνισε, προς τις πλευρές και προς άλλους περιφερειακούς παράγοντες, ότι πρέπει να τηρείται το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και κάλεσε τα μέρη να εφαρμόσουν τις συμφωνίες για την ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου και τον επαναπατρισμό ανθρώπινων λειψάνων(1). Για τον σκοπό αυτόν, τα μέρη θα πρέπει να συνεργαστούν πλήρως με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ). Τα εν λόγω ζητήματα συζητήθηκαν επίσης κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Αρμενίας και του Συμβουλίου Συνεργασίας ΕΕ-Αζερμπαϊτζάν στις 17 και 18 Δεκεμβρίου 2020(2), καθώς και κατά τις επακόλουθες επαφές σε επίπεδο εργασιών. Η ΕΕ έχει επίσης ζητήσει τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με εγκλήματα πολέμου που ενδέχεται να έχουν διαπραχθεί(3).

Στις 9 Φεβρουαρίου 2021, πέντε Αρμένιοι στρατιωτικοί επιστράφηκαν στο Ερεβάν και ένας Αζέρος στρατιωτικός στο Μπακού . Ο ακριβής αριθμός των προσώπων που παραμένουν υπό κράτηση δεν έχει επιβεβαιωθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΔΕΕΣ έχει επισκεφθεί τους φυλακισμένους και παραμένει σε επαφή με τους ίδιους και τις οικογένειές τους.
(1) https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2020/11/19/nagorno-karabakh-declaration-by-the-high-representative-on-behalf-of-the-european-union/
(2) https://www.consilium.europa.eu/el/meetings/international-ministerial-meetings/2020/12/17/
https://www.consilium.europa.eu/el/meetings/international-ministerial-meetings/2020/12/18/
(3) https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2020/11/19/nagorno-karabakh-declaration-by-the-high-representative-on-behalf-of-the-european-union/