29/04/2009
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Πολιτισμού, κ. Αντώνη Σαμαρά
Θέμα: Προστασία του Ναού της Αφροδίτης στην Πλατεία Αντιγονιδών Θεσσαλονίκης
Ακριβώς κάτω από την Πλατεία Αντιγονιδών στη Θεσσαλονίκη και σε ένα διπλανό, άδειο μέχρι σήμερα οικόπεδο, βρίσκεται θαμμένος ο αρχαιοελληνικός Ναός της Αφροδίτης, ένα σπάνιο εύρημα του 6ου αι. πΧ. Το 2000 με την ευκαιρία της κατεδάφισης της διώροφης οικοδομής σε οικόπεδο που βρίσκεται στην πλατεία Αντιγονιδών, πραγματοποιήθηκε αρχαιολογική ανασκαφή, η οποία αποκάλυψε το ανατολικό τμήμα της κρηπίδας του συγκεκριμένου ναού, αγάλματα των ελληνορωμαϊκών χρόνων και πλήθος θραυσμάτων αρχιτεκτονικών μελών. Όπως τονίζει ο αρχιτέκτονας αρχαιολόγος, αναπληρωτής καθηγητής στο ΑΠΘ, Γεώργιος Καραδέσος, το ύψος των κιόνων του ναού φτάνει τα επτά μέτρα και, όπως είναι φυσικό, δεν μπορούν υπό τις παρούσες συνθήκες να εκτεθούν μέσα σε μια αίθουσα μουσείου έτσι ώστε να αναδεικνύεται το ακριβές μέγεθός του. Είναι επίσης γνωστό στους αρχαιολόγους ότι ο υπόλοιπος ναός συνεχίζει δυτικά κάτω από το οδόστρωμα της οδού Διοικητηρίου και της πλατείας Αντιγονιδών, ενώ τα μέχρι τώρα ευρήματα αποτελούν μόνο το ένα τρίτο αυτών που μπορεί να προκύψουν από την ανασκαφή.
Η αρχική απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, λίγο μετά την ανασκαφή του μνημείου, ήταν να απαλλοτριωθεί το οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται και να προχωρήσει η ανάδειξη του ναού που χαρακτηρίστηκε σπάνιο μνημείο, με τεράστια ιστορική, αρχαιολογική και καλλιτεχνική αξία. Αργότερα η απόφαση αυτή αναθεωρήθηκε και αποφασίστηκε να διατηρηθεί στο υπόγειο της υπό ανέγερση πολυκατοικίας. Πριν από δύο χρόνια η τύχη του ναού συζητήθηκε και πάλι στο ΚΑΣ και δόθηκε θετική γνωμοδότηση για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου, το ζήτημα όμως έκτοτε «πάγωσε». Το θέμα της απαλλοτρίωσης, μετά από ένσταση των ιδιοκτητών του οικοπέδου, επρόκειτο να συζητηθεί στις 13/4 σε συνεδρίαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία όμως αναβλήθηκε ελλείψει απαρτίας για μετά τις γιορτές. Αν η απαλλοτρίωση απορριφθεί και η ένσταση γίνει δεκτή, ο ναός θα μπαζωθεί.
Σε πλήρη επίγνωση της μεγάλης σημασίας του Ναού της Αφροδίτης, Το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ παρουσίασε μια ενδιαφέρουσα σχεδιαστική πρόταση σύμφωνα με την οποία η πλατεία Αντιγονιδών διαμορφώνεται σε δύο επίπεδα, το σημερινό και το αρχαίο, επιτρέποντας την αναστήλωση και ανάδειξη του μνημείου χωρίς να θιγεί η λειτουργία της πλατείας.
Ενόψει των παραπάνω ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί η κυβέρνηση προκειμένου να προχωρήσει η άμεση απαλλοτρίωση του οικοπέδου και η ανασκαφή και αναστήλωση του Ναού της Αφροδίτης;
2. Ποια η στάση του Υπουργείου απέναντι στην πρόταση του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ;
3. Με ποιους τρόπους θα στηρίξει η κυβέρνηση τις προσπάθειες των αρχαιολόγων για την ανάδειξη του ναού ως αρχαιολογικού μνημείου της πόλης της Θεσσαλονίκης, καθώς και για την προστασία και προβολή των όποιων ευρημάτων προκύψουν από τις περαιτέρω ανασκαφές στην περιοχή;
Η ερωτούσα Βουλευτής
Εύα – Ευδοξία Καϊλή
