Στην Ευρώπη της κρίσης, επτά γυναίκες πεθαίνουν καθημερινά από ανδρική βία. Σχεδόν κάθε γυναίκα υφίσταται κάποιου είδους βία κατά την διάρκεια της ζωής της, μία στις πέντε πέφτει θύμα ενδοοικογενειακής βίας και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, ενώ μία στις δέκα είναι θύμα σεξουαλικής βίας. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, το 80% των θυμάτων της βίας είναι γυναίκες, όπως γυναίκες είναι και το 85% των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων και σεξουαλικής εκμετάλλευσης.

Σύμφωνα, με συγκριτική μελέτη του Παρατηρητηρίου του ΕΛΓ, σε πολλά κράτη μέλη παρατηρείται έλλειψη εξειδικευμένων δικαστηρίων και δικαστών, προσωπικού στην αστυνομία και τα συστήματα υγείας, χρονοβόρες διαδικασίες, με αποτέλεσμα μόνο το 2% των κακοποιημένων γυναικών να καταγγέλλουν ότι έπεσαν θύματα βίας.

Ερωτάται η Επιτροπή:

— Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η άμεση κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, καθώς και της ενδοοικογενειακής βίας;
— Προβλέπεται, και σε ποιο στάδιο βρίσκεται, εναρμόνιση των δικαίων των κρατών μελών και κωδικοποίηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ενδυνάμωση των δομών καταπολέμησης της βίας κατά των γυναικών;
— Προβλέπεται η θέσπιση νομοθετικής ρύθμισης για την τιμωρία του χρήστη-πελάτη πορνείας, όπως συνέβη σε κάποια κράτη μέλη;

Απάντηση της κ. Jourová εξ ονόματος της Επιτροπής

Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας αποτελεί πολύτιμο νομικό πλαίσιο και πλαίσιο πολιτικής για την αποτελεσματική καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι εθνικές επικυρώσεις προχωρούν γρήγορα και μέχρι σήμερα 8 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση. Επιπλέον, η Επιτροπή εξετάζει τις νομικές και πρακτικές συνέπειες, καθώς και τις συνέπειες σε επίπεδο πολιτικής, της ενδεχόμενης προσχώρησης της ΕΕ στη Σύμβαση. Μολονότι, οι περισσότερες από τις διατάξεις της Σύμβασης εμπίπτουν στην εθνική αρμοδιότητα ή στη συντρέχουσα αρμοδιότητα, ορισμένοι τομείς υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ, ιδίως οι τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης. Με βάση την ανάλυση των συνεπειών, η Επιτροπή μπορεί να προτείνει την προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση.

Η ΕΕ έχει θεσπίσει νομοθεσία για την πρόληψη της βίας και τη στήριξη των θυμάτων: σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση(1), σχετικά με την εμπορία ανθρώπων(2), σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας(3), σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας(4) και σχετικά με τα δικαιώματα των θυμάτων της εγκληματικότητας(5). Σήμερα η Επιτροπή παρακολουθεί ενεργά και καθοδηγεί τα κράτη μέλη στην εφαρμογή της εν λόγω νομοθεσίας. Λαμβάνοντας υπόψη τα όρια της αρμοδιότητας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των σαφών περιορισμών της εναρμόνισης του ποινικού δικαίου σε αυτόν τον τομέα, η Επιτροπή δεν σχεδιάζει προς το παρόν να υποβάλει προτάσεις για περαιτέρω νομοθεσία της ΕΕ.

Η ρύθμιση των πολιτικών για την πορνεία αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών. Η Επιτροπή είναι αρμόδια μόνο όταν η πορνεία σχετίζεται με την εμπορία ανθρώπων. Βάσει της οδηγίας 2011/36/ΕΕ(6) η Επιτροπή θα εξετάσει μέχρι το 2016 τις επιπτώσεις των μέτρων για την ποινικοποίηση της εν γνώσει χρήσης υπηρεσιών θυμάτων εμπορίας και θα υποβάλει, ενδεχομένως, τις κατάλληλες προτάσεις.

(1) http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:204:0023:0036:EL:PDF
(2) http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:101:0001:0011:EL:PDF
(3) http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:335:0001:0014:EL:PDF
(4) http://ec.europa.eu/justice/criminal/files/directive_2011_99_on_epo_en.pdf
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:181:0004:0012:el:PDF
(5) http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:315:0057:0073:EL:PDF
(6) http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:101:0001:0011:EL:PDF